بررسی و تبیین رابطه ارزیابی عملکرد و رفتار شهروند سازمانی

در فضای رقابتی موجود و تغییر ماهیت مولفه های نظام اداری از جمله پاسخگویی به سمت شهروندمداری، سازمانها به کارکنانی نیاز دارند که نه تنها وظائف رسمی خود را به نحو احسن انجام می دهند بلکه بصورت خودجوش و فعال بصورت فرانقشی عمل کنند و بدین وسیله باعث افزایش اثربخشی سازمان شوند. بررسی و واکاوی دلایل بروز و یا عدم بروز این نوع رفتارها در میان کارکنان، که از سه دهه پیش تحت عنوان مفهوم رفتارهای شهروندی سازمانی به متون رفتار سازمانی راه یافته است، برای سازمانهای امروزی امری مطلوب است. زیرا با متغیرهایی نظیر رضایت شغلی، نگهداری سیستم و بهره وری و اثر بخشی سازمانی ارتباط دارد. مطالعات نشان می دهند که مدیران می توانند رفتارهای شهروندی را با توسل به فرایندهای منابع انسانی ایجاد و پرورش دهند. یکی از عواملی که می تواند بر شیوع این رفتارها در سازمانهای کنونی موثر باشد، نگرش افرد نسبت به رویه ها و فرایندهای حاکم بر سازمان خصوصاً از تلقی مدیریت منابع انسانی سازمان است. رویه های جاری ارزشیابی عملکرد کارکنان می تواند به صورت رسمی و غیر رسمی در نهادینه کردن این رفتارها و یا ریشه کن ساختن آنها موثر باشد. این رفتارها در ارزیابی های سنتی عملکرد شغلی به طور ناقص اندازه گیری شده و یا حتی مورد غفلت قرار می گرفتند. لذا شناخت مولفه های موثر بر رفتار شهروندی سازمانی در زمینه ارزشیابی عملکرد برای مدیران امری ضروری است. هدف این تحقیق، بررسی رابطه ارزیابی عملکرد کارکنان و رفتار شهروند سازمانی در فرودگاه مهرآباد تهران است. روش تحقیق مورد استفاده توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق، کارکنان ستادی و عملیاتی فرودگاه مهرآباد تهران است. ابزار اصلی این تحقیق پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی و پرسشنامه ارزیابی عملکرد کارکنان می باشد. روایی پرسشنامه ها از طریق نظر خبرگان امر مورد تایید واقع شد. پایایی پرسشنامه از طریق آزمون آلفای کرونباخ محاسبه شد و هر دو پرسشنامه از پایایی بالایی برخوردار بودند. متغیر مستقل تحقیق ارزیابی عملکرد کارکنان و متغیر وابسته، رفتارشهروندی سازمانی می باشد. این تحقیق دارای یک فرضیه اصلی و 7 فرضیه فرعی می باشد. بر اساس تجزیه و تحلیل داده ها، فرضیات تحقیق مورد تایید واقع شد. به عبارتی بین ارزیابی عملکرد کارکنان و رفتار شهروندی سازمانی در فرودگاه مهرآباد رابطه معنی دار و مستقیمی وجود دارد. در پایان پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت رفتار شهروندی سازمانی و فرایند ارزیابی عملکرد کارکنان ارائه شده است. واژگان کلیدی: ارزیابی عملکرد کارکنان- رفتار شهروندی سازمانی- منابع ارزیابی عملکرد کارکنان- پیامدهای ارزیابی عملکرد کارکنان